De commanditaire vennootschap (hierna: CV) steeds meer in trek bij bedrijfsopvolging. Dit heeft er mee te maken dat door gebruik te maken van de CV veel belasting kan worden bespaard. Bovendien is het relatief gemakkelijk op te zetten. In dit artikel zetten wij in hoofdlijnen uiteen hoe bedrijfsopvolging via een CV plaats vindt.
De CV: maar wat is het eigenlijk?
De CV is een vorm van een vennootschap onder firma (hierna: VOF). Bij een CV zijn echter in tegenstelling tot de vof verschillende typen vennoten. De CV kent beherende vennoten en commanditaire (ook wel stille) vennoten. De beherend vennoten zijn de actieve vennoten als het ware. Zij verrichten de arbeid en treden naar buiten toe op namens de CV. De stille vennoten fungeren eigenlijk alleen als geldschieters. Stille vennoten zijn enkel aansprakelijk voor wat zij hebben ingebracht in de CV. Beherend vennoten zijn in principe hoofdelijk aansprakelijk voor de verplichtingen van de CV.
Bedrijfsopvolging via de CV: voor wie is het geschikt en hoe werkt het?
Bedrijfsopvolging via de CV is vooral geschikt voor ondernemers met een eenmanszaak of een VOF. Vervolgens willen deze ondernemers hun onderneming overdragen aan een (of meer) van de kinderen. De vraag die dan rijst is hoe doe ik dat? En hoe doe ik dat zo voordelig mogelijk?
De CV is hier een uitermate geschikt figuur voor. Bij bedrijfsopvolging krijgt de overdragende ondernemer over het algemeen te maken met tweetal belastingstromen: de inkomstenbelasting en de erf- en schenkbelasting (de overdrachtsbelasting wordt hier buiten beschouwing gelaten). Het idee is dat de overdragende ondernemer stille vennoot wordt en dat zijn opvolger beherend vennoot wordt.
Bedrijfsopvolging via de CV: gevolgen inkomstenbelasting
Als je als ondernemer zonder iets te regelen je onderneming overdraagt, dan staak je volgens de inkomstenbelasting je onderneming en moet je afrekenen met de fiscus over de stille reserves en de goodwill. Als je als ondernemer echter eerst een CV aangaat met je opvolger, bijvoorbeeld vader op zoon, dan kan er een beroep worden gedaan op de zogenaamde doorschuifregeling. Dit is ook te begrijpen want de onderneming wordt niet gestaakt; sterker nog, de onderneming wordt, weliswaar via een CV, maar gewoon voortgezet. Om gebruik te maken van de doorschuifregeling is vereist dat de zoon minimaal drie jaren een samenwerkingsverband heeft gehad met zijn vader of drie jaren in dienst is geweest bij zijn vader. In dat geval kan de zoon doorgaan met de boekhouding van zijn vader en hoeft hij niet af te rekenen over stille reserves en de goodwill.
Een andere mogelijkheid om afrekening te voorkomen is als vader bij het aangaan van de CV een voorbehoud maakt voor de stille reserves en de goodwill. Dit kan voor de op het moment van aangaan van de CV aanwezige stille reserves en goodwill, maar ook voor de toekomstige stille reserves en goodwill. Deze variatie heeft als voordeel dat als de vader uiteindelijk uittreedt, hij nog recht heeft op een bedrag ter grootte van de stille reserves en goodwill. Echter is dit direct ook het nadeel: bij uittreding moet de zoon dit bedrag aan zijn vader betalen. Overigens is het ook mogelijk om dit via een schulderkenning te laten verlopen.
Bedrijfsopvolging via de CV: gevolgen erf- en schenkbelasting
Als vader uiteindelijk uittreedt uit de CV, dan moet er in principe alsnog worden afgerekend met de fiscus. Echter kan dit worden voorkomen door gebruik te maken van de bedrijfsopvolgingsfaciliteit van de successiewet. Deze faciliteit zorgt voor een vrijstelling van ca. € 1 miljoen voor ondernemingsvermogen wat wordt geschonken. Ondernemingsvermogen boven de € 1 miljoen is voor 83% vrijgesteld.
In het geval vader uittreedt bij leven kan hij zijn aandeel in de CV schenken aan zijn zoon. Dit kan zonder belastingheffing als er is voldaan aan een aantal voorwaarden, waarvan de belangrijkste hieronder genoemd staan:
- De onderneming minimaal vijf jaar worden doorgezet;
- Zoon moet minimaal één jaar beherend vennoot zijn geweest;
- Zoon moet de onderneming voortzetten gedurende vijf jaren.
Op deze wijze heeft de zoon de onderneming van zijn vader verkregen en is er niet of nauwelijks afgerekend met de fiscus.
In het geval vader komt te overlijden is het ook mogelijk om een beroep te doen op de bedrijfsopvolgingsfaciliteit van de successiewet. Er gelden iets andere voorwaarden, maar in grote lijnen zijn het dezelfde voorwaarden als bij schenken. Iets wat wel bedacht moet worden is dat als er meerdere kinderen zijn, de andere kinderen geen aanspraak kunnen maken op de bedrijfsopvolgingsfaciliteit.
Conclusie
De CV is een uitermate geschikt instrument om bedrijfsopvolging mogelijk te maken met name omdat er weinig tot geen belasting hoeft te worden betaald. Wel moet worden bedacht dat het enige planning vereist en dat het niet altijd voor iedereen uitkomst biedt.